Metody
-
W naszej szkole terapia pedagogiczna prowadzona jest w oparciu o metodę ORTOGRAFFITI.
Metoda ORTOGRAFFITI:
·ma podwaliny naukowe, ponieważ odwołuje się do spójnego zbioru reguł z zakresu psychologii, pedagogiki oraz terapii pedagogicznej,
·jest stosowana celowo i świadomie, jest wykorzystywana w pracy z uczniami posiadającymi trudności w uczeniu się czytania, pisania i liczenia, w celu przezwyciężenia tych trudności,
·ma charakter powtarzalny i systematyczny, składa się z szeregu usystematyzowanych, wzorcowych działań, które poprzez wielokrotne powtarzanie mają przynieść oczekiwany skutek,
·wskazuje sposób postępowania, którego celem jest osiągnięcie założonego celu, składa się z zestawu ćwiczeń i pomocy dla uczniów oraz obudowy dydaktycznej dla prowadzącego zajęcia,
·była konsultowana przez eksperta w dziedzinie dysleksji, prof. dr hab. Martę Bogdanowicz, wybitny autorytet w tej dziedzinie, inicjatorkę powstania i zarazem wiceprzewodniczącą Polskiego Towarzystwa Dysleksji PTD.
Metoda ORTOGRAFFITI w pełni umożliwia realizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej, które weszło w życie 1 września 2017 r.
Ze względu na powyższe wartości metoda ORTOGRAFFITI jest:
·zalecana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej do indywidualizacji pracy z uczniami z trudnościami w uczeniu się czytania i pisania,
·zgodna z rozporządzeniem MEN o pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w pełni dostosowana do polskiego systemu edukacyjnego, odpowiada jego wymaganiom formalno-prawnym oraz praktycznym,
·rekomendowana przez Polskie Towarzystwo Dysleksji.
Co roku prawie 40 tysięcy uczniów uczy się czytać i pisać Metodą ORTOGRAFFITI, w tym już od czterech lat uczniowie naszej szkoły.
Dziesiątki tysięcy nauczycieli w Polsce wykorzystuje metodę w praktyce.
Zalety metody ORTOGRAFFITI:
SKUTECZNOŚĆ:
Skuteczność metody osiągana jest dzięki jej wielofunkcyjności, czyli połączeniu w spójną całość wielu różnych elementów. ORTOGRAFFITI to przede wszystkim metoda praktyczna. Można ją również zaliczyć do metod psychomotorycznych i psychodydaktycznych oraz wielozmysłowych.
Realizowana jest poprzez:
·systematyczne i wielokrotne powtarzanie danej czynności według określonego schematu,
·stosowanie ćwiczeń jednocześnie rozwijających funkcje wzrokowo-przestrzenne, słuchowo-językowe, dotykowo-kinestetyczne i motoryczne,
·angażowanie wzroku, słuchu, dotyku, smaku i węchu w procesie uczenia.
UNIWERSALNOŚĆ:
Uniwersalność metody ORTOGRAFFITI, to możliwość jej zastosowania do wielu potrzeb:
·wszystkich dzieci z trudnościami,
·każdego nauczyciela, a więc specjalisty i niespecjalisty,
·każdych zajęć, a więc zarówno korekcyjno-kompensacyjnych, rewalidacyjnych, dydaktyczno-wyrównawczych, ale również lekcyjnych,
·pracy zarówno w szkole, jak i w domu, na zajęciach grupowych i do pracy indywidualnej.
EFEKTYWNOŚĆ:
Efektywność metody ORTOGRAFFITI to rzeczywiste rezultaty metody, która:
·integruje w spójny system różne rodzaje aktywności,
·podnosi sprawność funkcji wzrokowo-przestrzennych, słuchowo-językowych, motorycznych,
·wpływa na płynność czytania,
·znacznie poprawia poprawność graficzną i ortograficzną pisma,
·rozwija sprawność językową,
·podnosi motywację do nauki.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępność metody ORTOGRAFFITI przejawia się w następujących aspektach:
·każdy może pracować z gotowymi zeszytami, które są powszechnie dostępne w księgarniach tradycyjnych i internetowych,
·każdy może skorzystać z kursów Akademii ORTOGRAFFITI i dodatkowych ćwiczeń dostępnych w Bibliotece ORTOGRAFFITI.
Koordynator projektu
Szkoła Przyjazna Uczniom z Dysleksją
Terapeuta pedagogiczny
Sylwia Łasek-Marmur
-
Metoda ORTOGRAFFITI z Bratkiem
ORTOGRAFFITI z Bratkiem to metoda indywidualizowania pracy z uczniami klas I-III, którzy przejawiają trudności w nauce czytania i pisania. Najskuteczniejszym sposobem uczenia się w tym wieku jest zabawa, dlatego ORTOGRAFFITI z Bratkiem uczy właśnie poprzez zabawę. Bohaterem serii jest Bratek, który jest przyjacielem, a zarazem przewodnikiem dzieci. To właśnie Bratek – mała szmaciana przytulanka sprawia, że dzieci kochają ORTOGRAFFITI, a nauka jest dla nich prawdziwą przyjemnością.
Specyfika metody ORTOGRAFFITI z Bratkiem
Zdarza się, że w nauczaniu początkowym nauka czytania i pisania sprawia dziecku trudności. Właśnie z myślą o takich trudnościach została stworzona metoda ORTOGRAFFITI z Bratkiem. Została przygotowana tak, by pomóc uczniom pokonać wszelkiego rodzaju trudności. Jej specyfika polega na tym, że nie tylko wspiera procesy poznawcze uczestniczące w nauce czytania i pisania, ale też przyspiesza rozwój społeczno-emocjonalny dziecka i pobudza jego motywację, co jest warunkiem powodzenia. Bo najważniejsze jest to, by uczeń chciał pracować i podejmować wyzwania. Dziecko pracujące Metodą ORTOGRAFFITI nie tylko będzie lepiej czytało i pisało, ale zauważalny będzie również jego rozwój emocjonalny i społeczny.
Metoda ORTOGRAFFITI z Bratkiem:
·jest odpowiednie dla każdego dziecka z trudnościami, bez względu na ich przyczynę,
·rozwija umiejętność czytania i pisania, a jednocześnie rozbudza gotowość i motywację do uczenia się,
·uczy sposobów kompensowania trudności,
·wspiera optymalny rozwój dziecka przez bazowanie na jego mocnych stronach.
Dzięki metodzie ORTOGRAFFITI uczeń:
·usprawnia funkcje percepcyjno-motoryczne,
·rozwija i doskonali umiejętność czytania: technikę, tempo, rozumienie czytanej treści,
·rozwija i doskonali umiejętność poprawnego pisania pod względem graficznym i ortograficznym,
·doskonali umiejętność poprawnego mówienia,
·rozwija się emocjonalnie i społecznie,
·ma wyższą motywację do pracy,
·rozwija swoje zainteresowania,
·wspiera swoje mocne strony.
Konstrukcja serii ORTOGRAFFITI z Bratkiem
Na trzyletni cykl edukacji wczesnoszkolnej przewidziano sześć zeszytów ćwiczeń, po dwa na każdy rok szkolny. Uczniowie korzystają z teczki z kompletem materiałów odpowiadających poziomowi danej klasy. Każda teczka zawiera dwa zeszyty ćwiczeń, po jednym na semestr oraz karty pracy domowej i oceny postępów dziecka. Ćwiczenia w zeszytach podzielone są na bloki, w każdym jest ich szesnaście. Materiał zawarty w jednym bloku dostosowany jest do 45-minutowych zajęć. Każdy blok zawiera dodatkowo bajkę terapeutyczną, która jest bazą wyjściową do ćwiczeń oraz kolorowankę.
ORTOGRAFFITI z Bratkiem dla nauczyciela
Metoda zawiera doskonałe zaplecze dla nauczyciela, terapeuty prowadzącego zajęcia. Obudowa dydaktyczna obejmuje:
1. Przewodnik dla nauczyciela, a w nim:
·ramowy program terapii,
·rozkład materiału z planem wynikowym,
·zestaw dodatkowych ćwiczeń terapeutycznych,
·32 scenariusze 45-minutowych zajęć terapeutycznych.
2. Narzędzia do diagnozy trudności i oceny postępów oraz kwestionariusz mocnych stron ucznia.
Przebieg zajęć:
Każdy blok został podzielony na stałe części.
1. Wstęp do pracy – przeczytanie lub wysłuchanie bajki terapeutycznej.
2. Organizacja i mobilizacja - wykonywanie ćwiczeń związanych z bajką.
3. Wypracowanie gotowości do pracy - usprawnianie funkcji ważnych w procesie uczenia się czytania i pisania: wzrokowo-przestrzennych, słuchowo-językowych i motorycznych.
4. Praca właściwa – realizacja tematu zajęć (np. Głoska i litera „T”, „t”), zakończona ćwiczeniem relaksacyjnym.
5. Podsumowanie pracy i ocena wysiłku dziecka.
6. Karta pracy domowej – umożliwiająca kontynuowanie pracy w domu.
7. Karta oceny postępów dziecka – służy nauczycielowi i rodzicom. Nauczyciel po zakończonych zajęciach ocenia pracę dziecka i odznacza to na karcie oceny postępów dziecka. Dzięki temu rodzic jest na bieżąco informowany o postępach dziecka.
Sposób przeprowadzenia zajęć:
Zajęcia prowadzone są w odpowiednio wyposażonym gabinecie terapii pedagogicznej. Odbywają się systematycznie – raz w tygodniu, gdyż metoda jest skuteczna tylko przy zachowaniu zasady systematyczności. Pojedyncze zajęcia uwzględniają za każdym razem wszystkie fazy efektywnej terapii, zgodnie ze scenariuszem zajęć. Ponadto duży nacisk położony jest na zasadę indywidualizacji pracy, co oznacza, że dobór ćwiczeń oraz czas przeznaczony na ich realizację jest dostosowany do potrzeb konkretnego ucznia. Co ważne, każdorazowo przed rozpoczęciem zajęć terapeuta przypomina dziecku o przyjęciu prawidłowej postawy ciała i właściwym sposobie trzymania przyboru do pisania, a przed przystąpieniem do pisania wykonywany jest „masażyk całej ręki”, szczególnie wtedy, gdy napięcie ręki jest zbyt duże i uniemożliwia swobodne pisanie. Po wykonaniu wszystkich ćwiczeń omówione są efekty pracy, z naciskiem na mocne strony dziecka.
Koordynator projektu
Szkoła Przyjazna Uczniom z Dysleksją
Terapeuta pedagogiczny
Sylwia Łasek-Marmur
-
Specyfika metody ORTOGRAFFITI Czytam, rozumiem, piszę w klasach IV-VI
Na czym polega specyfika Metody Ortograffiti w klasach IV-VI?
Symptomy dysleksji zmieniają się w zależności od wieku ucznia i rodzaju zadań. Niektóre z objawów ustępują, inne przybierają zmienioną formę. Na drugim etapie edukacji uczniowie rzadziej mają trudności z techniką czytania, pozostaje natomiast wolne tempo. Częściej pojawiają się trudności z rozumieniem czytanego tekstu. Zbytnia koncentracja na jakości czytania oraz coraz dłuższe i bardziej skomplikowane teksty utrudniają rozumienie czytanej treści. W pisaniu błędy specyficzne występują już rzadziej, natomiast błędy typowo ortograficzne, mimo znajomości reguł pisowni, są nadal widoczne. Trudności dyslektyczne zaczynają się też ujawniać w nauce takich przedmiotów, jak przyroda, matematyka, historia, języki obce, muzyka.
Ortograffiti. Czytam, rozumiem, piszę
W odpowiedzi na zmieniające się potrzeby uczniów klas IV–VI Metoda Ortograffiti, oprócz stymulowania funkcji poznawczych ważnych w nauce czytania i pisania, koncentruje się na:
·przypomnieniu i utrwaleniu zasad ortograficznych,
·kształceniu i sprawdzeniu umiejętności czytania ze zrozumieniem,
·rozwijaniu form wypowiedzi pisemnej i ustnej.
Konstrukcja serii
Seria składa się z ośmiu zeszytów ćwiczeń na dwóch poziomach trudności. Cykl pomyślano tak, by stopniowo systematyzować znajomość reguł ortograficznych i podnosić trudność ćwiczeń. Pracę można rozpocząć w klasie czwartej lub piątej – tak jak dyktują to potrzeby. Na każdym poziomie są trzy zeszyty ćwiczeń poświęcone poszczególnym trudnościom ortograficznym i czwarty powtórzeniowy zwany MIKSEM. Materiał ćwiczeniowy podzielono na bloki. Każdy zeszyt zawiera jedenaście bloków. Na opanowanie jednego przeznaczamy około tygodnia, biorąc pod uwagę pracę w szkole i w domu. Materiał z zeszytu realizujemy około 3 miesięcy. Całość zawartą w ośmiu zeszytach rozplanowano na trzy lata, czas ten jednak traktujemy nieostro – nauczyciel dysponuje nim według własnego planu.
Porady praktyczne
·Przed przystąpieniem do pracy należy przeczytać Wstęp zamieszczony na początku każdego zeszytu oraz wspólnie z uczniami omówić treść zawartą w rozdziale Przeczytaj, to ważne. Ułatwi to dalszą pracę i zminimalizuje błędy. Uczniowie zapoznają się też z budową zeszytu, poznają znaczenie użytych w nim piktogramów i oznaczeń.
·Raz w tygodniu należy sprawdzić pracę ucznia wykonaną w domu i wspólnie z nim nanieść ewentualne poprawki. Nie podkreślać błędnie zapisanych wyrazów, ale zasygnalizować błędy i polecić uczniowi ich poprawę z wykorzystaniem słownika ortograficznego. Sprzyja to wypracowaniu nawyku autokorekty.
·Zachęcać ucznia do starannego pisania w liniaturze. Liniatura mobilizująca do starannego pisania zastosowana w zeszytach ćwiczeń wpływa na poprawę poziomu graficznego pisma.
·Zalecać do czytania kolorowe nakładki (dołączone wraz z instrukcją do pierwszego zeszytu każdego poziomu). Nakładki niwelują kontrast miedzy białym tłem kartki a czarnym drukiem pisma, służą jako podkreślacz ułatwiający czytanie.
·Nagradzać pracę uczniów pochwałą i oceną – stymulować pozytywnie. Ułatwią to specjalnie przygotowane wycinanki znajdujące się na końcu każdego bloku tematycznego. Są formą nagrody za wykonanie ćwiczeń; wklejenie kolejnych fragmentów wycinanek powinno nastąpić dopiero po wspólnym sprawdzeniu poprawności wykonanych ćwiczeń.
Cztery wskazówki do pracy z uczniem
1. Uczeń wykonuje ćwiczenia bezpośrednio w zeszycie. Nauczyciel prowadzący dysponuje kompleksowymi materiałami do prac i nie musi ich kompletować i przygotowywać.
2. Uczeń stara się wykonywać kolejno wszystkie ćwiczenia. Nauczyciel może jednak zdecydować inaczej. Uwzględniając umiejętności i potrzeby ucznia, może polecić pominięcie niektórych zadań.
3. Uczeń pisze ołówkiem i w razie konieczności poprawia błędy. Po zakończeniu pracy z zeszytem nie powinno w nim być żadnych błędów.
4. Uczeń pracuje systematycznie – zasada ta jest warunkiem powodzenia. Ćwiczenia niewykonane na zajęciach w szkole uczeń kończy domu, pracując co najmniej 30 minut dziennie (tę pracę koordynują rodzice ucznia).
Cele
Rezultatem systematycznej pracy Metodą Ortograffiti jest poprawa w zakresie:
·funkcji wzrokowo-przestrzennych, słuchowo-językowych, motorycznych,
·koncentracji i pamięci,
·tempa i techniki czytania,
·rozumienia czytanej treści,
·poprawności ortograficznej,
·jakości graficznej pisma,
·wzbogacania słownika czynnego ucznia.
Koordynator projektu
Szkoła Przyjazna Uczniom z Dysleksją
Terapeuta pedagogiczny
Sylwia Łasek-Marmur
-
Metoda ORTOGRAFFITI – Od dysgrafii do kaligrafii dla klas IV-VI
W drugim etapie edukacyjnym w szkole nadal bardzo istotną kwestią i obszarem do pracy jest poziom graficzny pisma. Wzmożonych oddziaływań terapeutycznych wymagają w szczególności uczniowie o obniżonym poziomie grafomotoryki lub stwierdzoną dysgrafią.
Tu z pomocą przychodzi metoda ORTOGRAFFITI, oparta na innowacyjnym rozwiązaniu, jakim jest zastosowanie nowego kroju pisma, innego niż proponowany dotąd w edukacji wczesnoszkolnej.
Konstrukcja serii Od dysgrafii do kaligrafii
Seria składa się z dwóch zeszytów ćwiczeń. Każdy z zeszytów podzielono na czternaście bloków, utworzonych według podobieństwa konstrukcyjnego liter. Dodatkowo każdy blok ma przyporządkowaną tematykę wiodąca. Ćwiczenia są zróżnicowane pod względem stopnia trudności, różnią się również tematyką. Wszystko to sprzyja podtrzymaniu u ucznia odpowiedniego poziomu zainteresowania oraz motywacji do wykonywania ćwiczeń. W scenariusze zostały wplecione elementy zabawy, ruchu oraz dowcipu, czyli tzw. śmiechoterapii, aby wyzwalać u uczniów pozytywne emocje, a także niwelować napięcie mięśniowe.
Treść zadań dostosowana jest do podstawy programowej z zakresu przedmiotów nauczanych w klasach IV-VI. Zadania natomiast uwzględniają różne formy pisania, czyli pisanie liter po śladzie bez użycia liniatury oraz w liniaturze, pisanie wyrazów i zdań po śladzie, ale również przepisywanie, pisanie z pamięci. Dodatkowym atutem jest fakt, że ćwiczenia grafomotoryczne połączone są z ćwiczeniami ortograficznymi, co pozytywnie wpływa na utrwalenie poznanych zasad graficznych we wszelkich formach pisemnych.
Innowacyjność metody ORTOGRAFFITI – Od dysgrafii do kaligrafii
Innowacyjność metody polega na zastosowanym w zeszytach nowym kroju liter. Został on zaczerpnięty z publikacji Jane Taylor – „Handwritting: A teacher’s Guide”. Połączenia liter w wyrazach są naturalne, nie stanowią więc problemu technicznego, a co za tym idzie są łatwe i zrozumiałe dla ucznia, a pismo wyróżnia się czytelnością, estetyką i prostotą.
Głównym powodem przyjęcia takiego właśnie kroju pisma są obserwowane w uczniowskich zeszytach praktyki i strategie pisania:
·uczniowie rezygnują z łączeń sztucznych, łączeń po śladzie – tradycyjny sposób sprawia im trudności, co przekłada się na czytelność pisma, litery stają się zamazane, problemy z utrzymaniem poprawnego kierunku pisma, dzieci piszą wolniej i mają kłopoty z tempem pisania,
·uczniowie mają problem z zapamiętaniem kierunku pisania liter w połączeniach wymuszających kontynuowanie pisania litery przez powrót po śladzie np. bo lub la,
·często pojawia się problem czytelności pisma liter takich, jak b, p, d – litery są niedomknięte i często upodabniają się do innych liter, np. b, wygląda jak l itp.
· uczniowie leworęczni potwierdzają tezę, że pisanie liter bez łączeń jest łatwiejsze i pomaga przyspieszyć tempo pisania.
Założone cele i efekty pracy nad grafomotoryką w oparciu o ORTOGRAFFITI
·poprawa sprawności manualnej i grafomotorycznej, a także dodatkowo spostrzegawczości i koncentracji uwagi,
·poprawa estetyki i czytelności pisma oraz szybsze tempo pisania,
·lepsze funkcjonowanie w szkole, jako rezultat codziennej, systematycznej pracy nad kaligrafią,
·zapobieganie niepowodzeniom szkolnym.
Wskazówki do pracy w domu pod kontrolą rodzica
·Trening kształtnego pisania należy prowadzić codziennie! Tylko wtedy można mówić o konkretnych, wymiernych efektach ćwiczeń.
·Pracę z zeszytem ćwiczeń na terenie szkoły planuje terapeuta. Zazwyczaj jest to okres roku. Nauczyciel prowadzi zajęcia w wymiarze 1 godziny lekcyjnej w tygodniu według scenariusza w bloku ćwiczeń i w zależności od oceny umiejętności ucznia, planuje ćwiczenia utrwalające na kolejne dni tygodnia do realizacji w domu.
·Trening kształtnego pisania w domu powinien trwać około 20 do 30 minut dziennie, a poznany krój liter uczeń powinien stosować w życiu codziennym, czyli między innymi w zeszytach szkolnych.
Koordynator projektu
Szkoła Przyjazna Uczniom z Dysleksją
Terapeuta pedagogiczny
Sylwia Łasek-Marmur